Wat mag je wel en niet eten als je zwanger bent?

Vandaag deelt Verloskundige i.o Tisha meer informatie over een veel gestelde vraag van zwangere vrouwen. Wat mag je wel of niet eten als je zwanger bent en waarom? Hoe loop je risico op toxoplasmose en wat is dat eigenlijk? Wat zijn de risico’s en gevaren? Waarom werkt dat zo? Tijdens de zwangerschap kun je veel producten gewoon blijven eten en drinken, maar sommige producten kunnen schadelijk zijn voor jou en de baby. Daarnaast heb je als je zwanger bent een verminderde weerstand. Daardoor kun je sneller een voedselinfectie krijgen. In deze blog lees je waar je op moet letten.

Wat mag je wel en niet eten als je zwanger bent?
Het is belangrijk om gezond en gevarieerd te eten in de zwangerschap. Je kunt hiervoor gebruik maken van de ‘Schijf van Vijf’ van het Voedingscentrum.

Toxoplasmose –  Wat is dat?

Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een eencellige parasiet, Toxoplasma Gondii. Een infectie met toxoplasmose merk je meestal niet. Vaak zijn er klachten zoals vermoeidheid, lichte koorts en lusteloosheid. Toxoplasmose heeft in de zwangerschap risico’s voor het ongeboren kind, zoals aangeboren afwijkingen. De parasiet kan zich bevinden in de ontlasting van katten, in rauw en niet gaar vlees. Daarom zijn er adviezen om deze infectieziekte te voorkomen. Dus wat mag je wel of niet eten als je zwanger bent en waar moet je nog meer op letten om toxoplasmose te voorkomen?

• Eet geen rauw vlees of vleeswaren gemaakt van rauw vlees, zoals filet americain, carpaccio en rosbief
• Vlees goed doorbakken of diepvriezen (< -18 graden Celsius)
• Snijplanken en messen goed schoonmaken
• Vermijd contact met de ontlasting van katten
  • Kattenbak (zandbak) niet zelf verschonen. Als je dit wel doet, draag dan handschoenen
  • In de tuin met handschoenen aan werken
• Fruit en groenten goed wassen
• Goed je handen wassen voor en na het bereiden van eten, het verschonen van luiers en werken in de tuin
• Was je handen na het aanraken van dieren op een (kinder-)boerderij en vermijd contact met geiten en schapen die net jongen hebben gekregen

Listeriose
Een infectie veroorzaakt door Listeria monocytogenes is zeldzaam, maar heeft risico’s voor de baby. Een besmetting verloopt meestal via voedsel. Deze producten kun je beter vermijden.

• Rauwmelkse kazen. Bij rauwmelkse kazen staat op de verpakking ‘au lait cru’
• Rauwe melk rechtstreeks van de boer
• Kant-en-klaar salades
• Rauwe vis en voorverpakte gerookte vis
• Rauw ei
• Rauwe kiemgroente
• Ongewassen groenten
• Producten die lang na bereiding (>12 uur) worden gegeten

Vitamine A

Vitamine A is belangrijk voor de groei, huid, haar, nagels, ogen en het afweersysteem. Maar een te veel aan vitamine A kan schadelijk zijn voor zwangeren, omdat de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby wordt verhoogd. Daarom is het advies om niet meer dan 3000 microgram vitamine A per dag binnen te krijgen. Vitamine A zit in dierlijke producten en komt vooral voor in lever. Het advies is om maximaal één boterham met leverpastei/leverworst eten.

Dranken

Alcohol drinken wordt tijdens de hele zwangerschap afgeraden. Alles wat jij eet of drinkt komt via de placenta (moederkoek) bij jouw baby, dus ook alcohol. Alcohol vergoot de kans op verstoring in de ontwikkeling van het kindje, ook op latere leeftijd. De risico’s van negatieve effecten die alcohol tijdens de zwangerschap geeft, nemen toe naarmate er meer alcohol gedronken wordt.

Cafeïne is mogelijk schadelijk voor jouw baby. Hoe meer cafeïne je binnenkrijgt, hoe groter de kans op een miskraam of op een baby met een laag geboortegewicht. Cafeïne komt voor in koffie en in kleinere hoeveelheden in thee. Ook energiedrankjes, cola, ijsthee, chocolade en chocolademelk bevatten cafeïne. Zwangere vrouwen krijgen het advies geen cafeïnerijke producten te nemen, of het gebruik ervan te beperken tot minder dan 200 milligram cafeïne per dag. Bij een gemiddeld gebruik van onder andere thee en frisdrank kun je daarnaast nog 1 kopje koffie per dag nemen. Het Voedingscentrum adviseert niet meer dan 1 à 2 kopjes venkelthee en anijsthee te drinken.

Kruiden die je in de zwangerschap beter kunt vermijden

Je kunt in de keuken lekkere kruiden of specerijen gebruiken. In sommige kruiden en specerijen kunnen aromastoffen zitten die in grote hoeveelheden mogelijk schadelijk zijn voor de gezondheid, ook voor jouw baby. Normaal gebruik van kruiden en specerijen kan geen kwaad. Het gebruik van kruidenpreparaten (pillen) en etherische olie van kruiden wordt afgeraden. Van de gebruikelijke keukenkruiden zoals anijs, venkel, basilicum, piment, nootmuskaat enz., wordt geadviseerd niet te veel te gebruiken.

Neem vanwege mogelijk schadelijke stoffen deze producten niet:

• Roofvissen zoals zwaardvis, haai en tonijn (ook niet uit blik of gerookt)
• Kalebaskalk (pimba)
• Maximaal 2 keer vette vis per week
• Maximaal 2-3 dropjes per dag.

Twijfel je of maak je je zorgen? Raadpleeg dan altijd jouw verloskundige. Zij kan jou het beste advies geven wat in jouw situatie het beste is.

Liefs, Tisha

Verloskundige i.o.

Be Bold and Beautiful

www.beboldandbeautiful.nl

Bronnen

• KNOV
• Be Bold and Beautiful
• Het Voedingscentrum
• Prins, M. van Roosmalen, J. Scherjon, S. & Smit, Y. (2009), Praktische verloskunde (13de druk)